هنگام بازگشت از محل اتاق بازرگاني و صنايع کراچي به هتل ماريوت فرصتي فراهم شد تا بازديد کوتاهي از بازار شهرداشته باشم . بازارهاي کراچي الگو گرفته از معماري شرق هستند و درون بافت مسکوني شهر قرار دارند . تقريبا در تمامي خيابان ها و معابر ، واحد هاي صنفي کوچک و بزرگي ديده مي شوند که رسته شغلي آنها با يکديگر متفاوت است . به عبارت ديگر در اين شهر کمتر اصناف هم رسته کنارهم ايجاد شده اند و تنوع رسته ها موجب توزيع مناسب خدمات صنفي در سراسر شهر شده است . البته در برخي محلات تعداد واحدهاي صنفي و تمرکز رسته اي آنها بيشتر از ديگر محلات است .

آمارها نشان مي دهد که در کراچي حدود 400 هزار واحد صنفي توليدي و توزيعي وجود دارد که قدر مسلم تعداد مغازه هاي توزيعي به مراتب بيشتر از اصناف توليدي است .

در بازار خيابان « اقبال » گوشت گوسفند کيلويي 500 روپيه (معادل 2/5 دلار) و گوشت گوساله کيلويي 350 روپيه (معادل6/3 دلار) فروخته مي شد . همچنين هر کيلو برنج باسماتي اعلا 130 روپيه ( معادل 36/1 دلار ) قيمت داشت. در بازار خيابان « خالد وليد » هم قيمت ها چندان با خيابان « اقبال » متفاوت نبود ، ضمن آنکه به راحتي مي شد يک کيلو گوشت سينه مرغ را 295 روپيه ( معادل 09/3 دلار ) خريد .

همچنين قيمت برخي ديگراز کالاها و خدمات در کراچي به شرح زير بود : بطري يک ليتري شير پرچرب 77 روپيه ( معادل 85/0 دلار) ، نان سفيد و تازه هر کيلو 70 روپيه ( معادل 71/0 دلار ) ، بسته 12 عددي تخم مرغ 90 روپيه ( معادل 94/0 دلار) ، پنير سفيد و تازه هر کيلو 362 روپيه ( معادل 7/3 دلار ) ، يک کيلو سيب 109 روپيه ( معادل 14/1 دلار ) ، ، پرتقال درشت هر کيلو 65 روپيه ( معادل 99/0 دلار ) ، گوجه فرنگي مرغوب هر کيلو 35 روپيه ( معادل 36/0 دلار ) ، سيب زميني هر کيلو 30/29 روپيه ( معادل 30/0 دلار )، بطري 5/1 ليتري آب آشاميدني 40 روپيه ( معادل 42/0 دلار ) ، وروديه تاکسي 50 روپيه ( معادل 52/0 دلار ) ، بليت اتوبوس درون شهري 20 روپيه ( معادل 21/0 دلار ) ، اجاره ماهانه يک دستگاه آپارتمان يکخوابه با امکانات آب ، برق ، تلفن ، گاز و پارکينگ در مرکز شهر 7500 روپيه ( معادل 79 دلار ) ، اجاره ماهانه آپارتمان مشابه در مناطق بيرون از شهر 5882 روپيه ( معادل 62 دلار ) ، قيمت خريد هر متر مربع آپارتمان در مرکز شهر با تمام امکانات 90 هزار روپيه ( معادل 943 دلار ) ، قيمت خريد هر مترمربع آپارتمان در خارج از شهر با تمامي امکانات 36 هزار و 500 روپيه ( معادل 382 دلار ).

اما آنچه که بيش از هر شاخص ديگري براي تصميم گيري در مورد سرمايه گذاري صنعتي در کراچي اهميت دارد، دستمزد کارگر ساده است. طبق جديدترين اطلاعات دستمزد کارگر ساده ساختماني در کراچي روزانه 400 روپيه (معادل 2/4 دلار ) است که نسبتا به حداقل دستمزد کارگر ساده در ايران تفاوت قابل توجهي دارد . به همين دليل مي توان گفت توليد کالا به لحاظ هزينه نيروي کار در پاکستان ارزان تر از ايران خواهد بود .

از سوي ديگر قوانين کارگري در پاکستان بسيار ساده تر از ايران است و براي کارفرمايان واحدهاي صنعتي صرفه بيشتري دارد . در شهرهايي مانند کراچي هزينه بيمه و ماليات نيروي کار به مراتب کمتر از ايران است ضمن آنکه کارفرمايان مجبور به پرداخت حقوق روزهاي تعطيل و پاداش هاي مشابه آنچه که در قانون کار ايران وجود دارد ، نيستند .

نوشته : کامران نرجه

 این پاورقی در صفحه 17 روزنامه اطلاعات سه شنبه 9 آبان 1391 درج شده است